Data i miejsce urodzenia: 25.01.1942, Lourenco Marques, Mozambik
Data i miejsce śmierci: 5.01.2014, Lizbona, Portugalia
Narodowość: Portugalia
Pozycja na boisku: (środkowy) Napastnik
Wzrost: 175 cm
Waga: 76 kg
Spis treści
Największe osiągnięcia
Międzynarodowe
- Brązowy Medalista z MŚ: 1966
- Król Strzelców na MŚ: 1966
Międzynarodowe klubowe
- Zdobywca Pucharu Europy (Benfica) – 1962
Klubowe
- 11-krotny Mistrz Portugalii – Primeira Liga (Benfica) – 1961, 1963, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975
- 7-krotny Król Strzelców Ligi Portugalskiej
- 5-krotny zdobywca Pucharu Portugalii
Indywidualne
- Zdobywca Złotej Piłki France Football: 1965, drugi w 1962 i 1966
- 2-krotny zdobywca Złotego Buta za najlepszego strzelca w Europie
- 3-krotny król strzelców w Pucharach Europejskich
- Sportowiec roku 1966 według BBC
- Zdobywca 41 goli w 64 meczach w Reprezentacji Portugalii – drugi wynik w historii
Biografia Eusébio da Silva Ferreira
Eusébio da Silva Ferreira urodził się 25 stycznia 1942 roku w Lourenço Marques – dzisiejsze Maputo w Mozambiku, dawniej portugalska kolonia, a obecnie jednomilionowa stolica Mozambiku.
Eusébio jest uważany przez wielu światowej sławy ekspertów w dziedzinie piłki nożnej, jak i kibiców za jedną z największych legend piłki nożnej w całej historii. Chociaż obiektywnie należy stwierdzić, że nie Eusebio da Silva Ferreira zdobył tak dużej popularności jak najwybitniejsi piłkarze tacy jak Pele czy „boski” Diego Armando Maradona. Grał na pozycji środkowego napastnika, nosząc przydomek Czarnej Pantery lub Czarnej Perły z Mozambiku. Był znany z doskonałej techniki i nieprzeciętnych dryblingów, dzięki którym był nazywany Czarną Panterą lub Czarną Perłą z Mozambiku.
Początki
Ojciec Eusebio, Laurindo António da Silva Ferreira, był piłkarzem mozambickiej drużyny Ferroviario, ale nie grał w reprezentacji narodowej ani nie osiągnął żadnych znaczących sukcesów. Pomimo tego właśnie w sporcie widział przyszłość dla swojego syna. Właśnie ojciec był pierwszym, o ile można to tak ująć, trenerem legendarnego dziś piłkarza zwanego Czarną Panterą. Laurindo António da Silva Ferreira nauczył swojego syna wszystkiego, co sam umie. Dostrzegł też, dzięki doświadczeniu i fachowej wiedzy, którą zdobył podczas swojej zawodowej kariery, że jego syn naprawdę ma talent do gry.
Eusebio da Silva Ferreira już od najmłodszych lat interesował się piłką nożną i korzystał z każdej okazji, żeby pokopać piłkę, doskonalą w ten sposób swoje umiejętności. Swoją karierę piłkarską zaczął w lokalnym klubie piłkarskim Sporting Lourenço Marques w 1957 roku, spędzając tam 3 sezony piłkarskie. Klub ten był dla młodego Eusebio miejscem, gdzie dopiero nabierał doświadczenia w świecie piłki nożnej. Został on zauważony przez obserwatorów z Portugalii i w tym momencie jego kariera nabrała tempa.
Długie lata Eusébio w Benfice
W 1960 roku Eusebio da Silva Ferreira przeniósł się do Benfiki Lizbona, gdzie grał do 1975 roku. Portugalski klub Benfica razem z „Czarną Panterą” Eusébio, odnosił w tym czasie wiele sukcesów, takich jak: jedenastokrotne Mistrzostwo Portugalii, pięciokrotne zwycięstwo w Pucharze Portugalii i zwycięstwo w Pucharze Europy (Liga Mistrzów) w 1962 roku. Eusébio odnosił także indywidualnie sukcesy między innymi Europejski Piłkarz Roku w 1965, Europejska nagroda Złotego Buta w 1968 i 1973, dwukrotnie najlepszego piłkarza Portugalii i siedmiokrotnie króla strzelców ligi portugalskiej. Portugalia była więc miejscem, w którym Eusébio odniósł wiele sukcesów.
Sukcesy reprezentacji Portugalii z „Czarną Panterą”
Poza osiągnięciami indywidualnymi i klubowymi wraz z reprezentacją Portugalii Eusebio da Silva Ferreira udało się zająć 3. miejsce, zaraz za reprezentacjami Anglii oraz RFN – na Mistrzostwach Świata piłki nożnej w 1966 roku, a sam Eusebio da Silva Ferreira w tym samym roku dostał nagrodę Złotego Buta za 9 strzelonych goli na mundialu. Portugalia razem z Eusébio, „Czarną Perłą z Mozambiku”, osiągnęła więc bardzo dużo.
Eusébio w reprezentacji w latach 1961 – 1973 zagrał 64 mecze, strzelając 41 bramek, co bardzo długo było rekordem narodowej reprezentacji Portugalii. Jego wynik pobił dopiero w 2005 roku Pedro Miguel Carreira Resendes, znany jako Pauleta, posiadający rekord 47 bramek.
Portugalski piłkarz Eusébio da Silva Ferreira praktycznie całą swoją karierę spędził w jednym klubie, czym nie może poszczycić się zbyt wielu znanych piłkarzy. Mimo to Eusebio osiągnął prawie wszystko, o czym każdy piłkarz marzy i jest w stanie osiągnąć. Mowa tu nie tylko o trofeach, pucharach i nagrodach, ale o niesamowitej liczbie fanów, honorowych tytułów, pomników, a przede wszystkim tego, że Eusébio zyskał miejsce w pamięci każdego prawdziwego fana piłki nożnej.
W ciągu tych piętnastu lat portugalski piłkarz Eusebio da Silva Ferreira strzelił dla Benfici 727 goli w 715 meczach, a taki rekord jest wynikiem wręcz niesamowitym, samym w sobie pokazującym klasę i umiejętności piłkarza.
Tułaczka po klubach
W 1975 nadeszła pora na powolne kończenie kariery, dlatego Eusebio da Silva Ferreira przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, by podjąć współpracę z Rhode Island Oceaneers. Był to zespół zlokalizowany w małym mieście Pawtucket w stanie Rhode Island. Nie osiągał tam żadnych sukcesów w żadnym meczu, był to raczej początek jego piłkarskiej emerytury, gdzie daleko od prasy i całego medialnego szumu mógł w spokoju trenować swój ukochany sport. Klub ten został założony w 1974, a rozwiązany cztery lata później. Sam piłkarz spędził tam jeszcze krócej, bo w tym samym roku przeniósł się do innego amerykańskiego klubu Boston Minutenem.
Klub piłkarski działający jeszcze krócej niż poprzedni, bo tylko w latach 1974-1976, mieszczący się w Bostonie, stolicy stanu Massachusetts. Eusébio w tym samym roku, odszedł, aby przenieść się do meksykańskiego klubu Club de Fútbol Monterrey. Był to jego trzeci klub w jednym roku, miał siedzibę w Monterrey, stolicy stanu Nuevo León. Ponownie nie grał tutaj zbyt długo, bo już w 1976 roku przeniósł się do SC Beira-Mar. Był to portugalski klub, w mieście Aveiro.
Tak więc po dwóch latach portugalski piłkarz zwany „Czarną Panterą” lub „Czarną Perłą z Mozambiku” powrócił do Europy. Ponownie nie został za długo w jednym klubie i już po sezonie wrócił do Ameryki Północnej, ale tym razem do Kanday, dołączając do zespołu piłkarzy Toronto Metros-Croatia, mieszczącego się w Toronto w południowej części prowincji Ontario.
Jeszcze w tym samym roku Eusebio da Silva Ferreira przeniósł się do zespołu Las Vegas Quicksilver. Po raz kolejny osiedlił się w Stanach Zjednoczonych, a dokładnie w Las Vegas w stanie Nevada. Eusebio da Silva Ferreira po raz kolejny zmienił drużynę jeszcze w tym samym roku, przenosząc się do Newark w stanie New Jersey. Co ciekawe drużyna New Jersey Americans, do której się przeniósł obecnie, jest drużyną koszykarską, działającą pod nazwą New Jersey Nets. Ostatnim klubem w karierze Eusébio był União de Tomar, w portugalskim mieście Tomar.
Zakończenie kariery Eusébio
Po zakończeniu kariery „Czarna Pantera” Eusebio da Silva Ferreira nie wrócił do rodzinnego Mozambiku. Osiedlił się na stałe w stolicy Portugalii Lizbonie. Mimo że od zakończenia kariery minęło ponad 30 lat, mieszkańcy Lizbony nadal uważają go za bohatera, o czym świadczyć może postawiony mu pomnik przed boiskiem Estadio da Luz.
Do pamięci kibiców przeszły w szczególności dwa wyczyny Eusebio da Silva Ferreira na Mistrzostwach Świata w 1966 roku. Chodzi o zdobycie tytułu najlepszego strzelca mistrzostw z dorobkiem dziewięciu bramek i poprowadzenie w ten sposób Portugalii do najniższego stopnia podium, eliminując po drodze takie potęgi jak Brazylia czy ZSSR. Brazylia właśnie była jednym z głównych pretendentów do zdobycia tytułu mistrzowskiego. Tak obstawiała większość kibiców, którzy grali na zakładach. Drugim wyczynem Eusebio da Silva Ferreira było doprowadzenie stanu meczu z Koreą z 0 : 3 do 5 : 3, w ćwierćfinałowym meczu!
Wpływ Eusebio na rozwój piłki nożnej
Piłkarz Eusebio da Silva Ferreira jest znany nie tylko jako sportowiec. Mimo święcenia największych sukcesów swojej kariery w 1966 roku pamiętał o Maputo, w jego rodzinnym Mozambiku, gdzie w tym samym czasie trwała krwawa wyzwoleńcza walka z Portugalczykami. Wypowiedział on znane słowa, do dziś oddające jego wizerunek:
– Nienawidzę polityki. Moją polityką jest futbol!
W takim przekonaniu Eusebio da Silva Ferreira zwanemu „Czarną Panterą” udało się zostać wielką gwiazdą i legendą piłki nożnej, mimo że urodzonemu w małej prowincji Portugalii nikt wcześniej nie dawałby żadnych szans na sukces. Jego karierę można z pewnością brać za wzór do naśladowania przez młodych piłkarzy.
Można wnioskować, że Eusébio da Silva Ferreira wywarł ogromny wpływ na rozwój piłki nożnej nie tylko w Mozambiku, ale w Portugali i Europie. Interesującym jest, że Eusébio posiada dwa paszporty – jest uznawany za Mozambijczyka i Portugalczyka. Kto wie jakby potoczyła się jego kariera gdyby zdecydował się na grę dla reprezentacji Mozambiku? Można jedynie przypuszczać, że gdyby zdecydował się jednak na grę dla narodowej reprezentacji Mozambiku, mogło by to przyczynić się do zahamowania jego błyskotliwej kariery. Przypuszczać można, że Eusebio da Silva Ferreira nie byłby w stanie osiągnąć tego, co osiągnął, a co już zostało w powyższym artykule dość szczegółowo opisane, gdyby nie zdecydował się na grę w reprezentacji Portugalii. Na pewno nie zagrałby z reprezentacją Mozambiku w finałach Mistrzostw Świata.
Pomimo tego, iż Eusebio da Silva Ferreira był piłkarzem ponadprzeciętnym, nie byłby w stanie sam pociągnąć swojej drużyny do zdobycia jednego z pucharowych miejsc. Jednakże jego wpływ na ogólny poziom gry ówczesnej reprezentacji Mozambiku byłby bez wątpienia ogromny. Nie ma też wątpliwości w kwestii tego, że Eusebio miałby realne szanse na zostanie kapitanem drużyny. Nie tylko ze względu na swoje umiejętności, ale także na charyzmę, która, jak wiadomo, nie zawsze idzie w parze z talentem sportowym, nie tylko piłkarskim.
Fenomen Eusébio w Mozambiku
Wróćmy jednak do tego, jaki wpływ Estadio da Luz wywarł na rozwój piłki nożnej w swoim ojczystym kraju. Wielu młodych Mozambijczyków, właśnie dzięki niemu zainteresowało się piłką nożną na poważnie, widząc w sporcie swoją szansę na lepsze, szczęśliwsze życie. Dla wielu z nich piłka nożna stała się nie tylko pasją, ale też sposobem na życie. Ponadto w kraju, z którego pochodził, znacznie powiększyła się liczba kibiców piłkarskich.
W przypadku Eusebio da Silva Ferreira można mówić o zjawisku porównywalnym do tego, jakie jeszcze kilka lat temu obserwować mogliśmy w naszym rodzimym kraju. Jak zapewne większość czytelników pamięta, skoki narciarskie w naszym kraju stały się popularne wśród kibiców właśnie wtedy gdy nasz, znany chyba wszystkim Polakom rodak – Adam Małysz zaczął osiągać sukcesy. Przyczyniło się to nie tylko do wzrostu liczby kibiców, ale ogólnie także do rozwoju tej, do niedawna mało popularnej dyscypliny sportu w naszym kraju.
O podobnym zjawisku mówić można także w Mozambiku, z którego pochodzi „czarna pantera” – Eusebio da Silva Ferreira, Estadio da Luz, zwany Czarną Perłą z Mozambiku. Kto wie, na jakim poziomie stałby futbol w owym kraju, gdyby nie błyskotliwa kariera piłkarska jednego z jego obywateli, Eusebio da Silva Ferreira.
Eusebio da Silva Ferreira zmarł 5 stycznia 2014 w wyniku zatrzymania akcji serca. Piłkarz został honorowo pożegnany na stadionie Estadio da Luz, należący do Benfici Lizbona i głównym stadionie reprezentacji Portugalii.
