Eric Cantona – francuski wybitny piłkarz i niepokorny karateka

Eric Cantona to niezwykle barwna i kontrowersyjna postać ze świata futbolu, które najlepsze lata swojej kariery spędził w Manchesterze United, z jakim wywalczył m. in. cztery tytułu Mistrza Anglii. Był wybitnym piłkarzem, który swoje boiskowe zadania realizował w roli napastnika bądź ofensywnego pomocnika. Z racji krewkiego charakteru, był autorem licznych incydentów, wśród których najsłynniejszy to kopnięcie w stylu kung-fu kibica przeciwnej drużyny, za co spotkała go zasłużona, surowa kara. Z pewnością Eric Cantona mógł osiągnąć w piłce znacznie więcej, gdyby nie liczne ekscesy, które najczęściej kończyły się dla niego okresowym zawieszeniem.

Éric Daniel Pierre Cantona występował w piłkarskiej reprezentacji Francji, ale nie odniósł z drużyną narodową znaczących sukcesów, nie licząc… Mistrzostw Świata, po jakie sięgnął z ekipą „Trójkolorowych” jako gracz i trener w… piłce plażowej.

Eric Cantona ma również na swoim koncie kilkadziesiąt ról aktorskich – zarówno w dokumentalnych, jak i fabularnych produkcjach. Próbował też sił jako reżyser. Kilka lat temu przejawiał ambicje polityczne. Angażuje się w różne kampanie społeczne. W roku 2010 próbował nawet zainicjować bojkot banków, które oskarżał o praktyki nakręcające spiralę uciemiężenia i rosnącego ubóstwa wśród społeczeństwa.

Czego jeszcze nie wiecie o zadziornym piłkarzu, który grał w koszulce z charakterystycznie postawionym do pionu kołnierzykiem?

Data i miejsce urodzenia: 24 maja 1966 roku, Marsylia

Narodowość: Francja

Pozycja na boisku: pomocnik / napastnik

Wzrost: 188 cm

1. Największe osiągnięcia

Klubowe:

• Mistrzostwo Francji (1989)
• Puchar Francji (1989)
• Mistrzostwo Anglii (1992, 1993, 1994, 1996, 1997)
• Puchar Anglii (1994, 1996)
• Tarcza Dobroczynności (1993, 1994, 1996, 1997)

Reprezentacyjne:

• Mistrzostwo Świata w piłce plażowej (2005)

Indywidualne:

• Gracz Roku wg PFA (1994)
• Gracz Roku wg FWA (1996)
• Najlepszy Piłkarz Stulecia (2001)
• Najlepszy Piłkarz w historii Premier League (2005)

2. Kariera klubowa

2.1 Młodość

Młody Eric Cantona rozpoczynał swoja przygodę z futbolem od klubu SO Caillolais, który wcześniej „wyprodukował” dla wielkiej piłki takie sławy jak Jean Tigana, Roger Jouve czy Christophe Galtier. Początkowo Eric występował nawet jako bramkarz, jednak z czasem dostrzeżono jego predyspozycje do gry ofensywnej i ustawiano w przedniej formacji. W SO Caillolais zagrał w ponad 200 spotkaniach, po czym trafił do drużyny młodzieżowej Auxerre, w której występował przez kolejne 4 lata.

2.2 Kariera seniorska – AJ Auxerre (1983-1988); wypożyczenie do Martugues (1985-1986)

Debiut Erica Cantony w pierwszym zespole Auxerre miał miejsce 5 listopada 1983 roku – w zwycięskim meczu przeciwko Nancy. W międzyczasie, Cantona odbył służbę wojskową, a po powrocie został wypożyczony do drugoligowego Martigues. Po powrocie do Auxerre, rozpoczęły się pierwsze problemy dyscyplinarne Erica, kiedy uderzył w twarz kolegę z zespołu, a w następnym roku – niczym karateka – zaatakował wysokim kopnięciem zawodnika Nantes – Michaela Der Zakariana.

Pierwszy incydent kosztował Cantonę karę grzywny, natomiast za drugi wybryk został zawieszony na trzy miesiące. Później zredukowano przymusową absencję do 2 miesięcy, po tym jak Auxerre „zaszantażowało” federację, że nie zwolni Cantony na zgrupowanie reprezentacji.

Podczas pobytu w AJ Auxerre, Eric Cantona zagrał dla drużyny w 81 meczach, w których zdobył 23 bramki.

2.3 Kariera seniorska – Olimpique Marsylia (1988-1991); wypożyczenie do Girondins Bordeaux (1989) oraz wypożyczenie do Montpellier HSC (1989-1990)

Kolejnym przystankiem na piłkarskim szlaku Cantony był Olimpique Marsylia. Niestety, w nowym klubie Ericowi nie udało się okiełznać emocji i w styczniu 1989 roku zerwał z siebie koszulkę, a także wykopał piłkę na trybuny – po tym, jak został zmieniony w towarzyskim meczu z Torpedo Moskwa. Po tym ekscesie Cantona został zawieszony przez OM na miesiąc.

Olimpique Marsylia zdecydował się wypożyczyć napastnika do Girondins Bordeaux, w którym Eric Cantona wystąpił w 11 spotkaniach, strzelając w nich 6 goli. W następnej kolejności niesforny piłkarz został wypożyczony do Montpellier, gdzie również nałożono na niego sankcje po tym, jak pobił się z kolegą z drużyny, a innemu rzucił butami w twarz. Ostatecznie, po wstawiennictwie liderów Montpellier – Laurenta Blanca i Carlosa Valderramy – Cantona pozostał w klubie, walnie przyczyniając się do wywalczenia Pucharu Francji.

Dobre występy w Montpellier, skłoniły Olimpique do ściągnięcia zawodnika z wypożyczenia. Współpraca z Cantoną układała się należycie, aż do momentu, kiedy trenerem nie został Raymond Goethals, z którym krewki Eric popadł w konflikt i musiał poszukać nowego pracodawcy.

Eric Cantona zagrał w koszulce Marsylii w 40 meczach, w których 13 razy pokonywał bramkarza rywali. W ostatnim sezonie wywalczył także z OM Mistrzostwo Francji.

2.4 Kariera seniorska – Nimes (1991)

W nowym klubie – Nimes, Cantona zdążył zagrać zaledwie w 16 spotkaniach i strzelić 2 bramki. Wszystko za sprawą kolejnego incydentu, kiedy rzucił w sędziego piłką w proteście na jedną z jego decyzji. Podczas postępowania dyscyplinarnego przed Francuską Federacją Piłki Nożnej najpierw ukarany został miesięcznym zawieszeniem, a po tym jak zwyzywał członków komisji, karę wydłużono do 2 miesięcy. Wściekły Cantona, w dniu 16 grudnia 1991 roku – poinformował opinię publiczną o zakończeniu kariery…

Do powrotu nakłonił Cantonę ówczesny selekcjoner reprezentacji Francji – Michel Platini, a za radą Gerarda Houlliera, postanowił zmienić otoczenie i spróbować swoich sił w Anglii.

2.5 Kariera seniorska – Leeds United (1992)

W styczniu 1992 roku, Eric Cantona zawitał na Wyspy i podpisał kontrakt z Leeds United. Mimo, że w drugiej części sezonu zagrał tylko w 15 meczach i strzelił 3 bramki – był ważnym ogniwem drużyny, która sięgnęła po Mistrzostwo Anglii. Cantona otrzymywał 7 tysięcy funtów tygodniowo, co na ówczesne czasy było oszałamiającym wynagrodzeniem w Premier League.

Z biegiem czasu, Cantona popadł jednak w konflikt z menadżerem Leeds – Howardem Wilkinsonem i 24 listopada 1992 roku poprosił o transfer do innego klubu, zastrzegając, że interesuje go wyłącznie Manchester United, Liverpool albo Arsenal. W trakcie rocznego pobytu w Leeds, Eric Cantona strzelił na drużyny 9 bramek w 28 meczach, w jakich wystąpił.

2.6 Kariera seniorska – Manchester United (1992-1997)

Leeds United doszedł do porozumienia z Manchesterem United i za kwotę 1,2 miliona funtów – Eric Cantona trafił na Old Trafford. Cantona błyskawicznie zaadaptował się w drużynie, której do tej pory nie najlepiej wiodło się w Premier League, ponieważ zajmowali dopiero 8. pozycję. Eric zaczął seryjnie zdobywać bramki, a na dodatek wypracowywał też kolegom sporo sytuacji do strzelania goli. Pierwszą bramkę dla „Czerwonych Diabłów” napastnik zaliczył już 19 grudnia 1992 roku w spotkaniu przeciwko zespołowi Chelsea (1-1).

Podczas meczu wyjazdowego do Leeds, splunął na miejscowego kibica – za co został ukarany przez angielską federację grzywną w wysokości 1000 funtów. Od momentu przybycia do drużyny Cantony, Manchester United przegrał w sezonie 1992/1993 zaledwie 2 spotkania i z 10 punktami przewagi – po raz pierwszy od 26 lat wywalczył Mistrzostwo Anglii.

https://www.youtube.com/watch?v=hJbALBhBjaE

Sezon 1993/1994, Eric Cantona zakończył z dorobkiem 25 bramek, czym walnie przyczynił się do obrony mistrzowskiego tytuły przez MU. Cantona grał w tym sezonie w Premier League w koszulce z nr „7” (wcześniej nosił „10”), w której występowały w MU takie sławy jak George Best czy Bryan Robson.

W dniu 25 stycznia 1995 roku doszło na najgłośniejszego niechlubnego incydentu z udziałem Erica Cantony. Po faulu na obrońcy Crystal Palace, Cantona został wyrzucony z boiska. Zmierzając do tunelu prowadzącego do szatni, Cantona przeskoczył na trybuny i potraktował niebezpiecznym kopnięciem w stylu kung-fu kibica miejscowych.

Mimo, iż kibic – Matthiew Simmons prowokował Cantonę, cały piłkarski świat potępił zachowanie Francuza i oczekiwał dla niego srogiej kary, w tym nawet dożywotniego zakazu gry! Oprócz postępowania prowadzonego przez FA, Cantonę został skazany na 2 tygodnie więzienia za popełnione przestępstwo, które później zamieniono na 120 godzin prac społecznych. Ostatecznie, Eric Cantona został wykluczony z wszystkich rozgrywek na okres 8 miesięcy i ukarany przez FA grzywną w kwocie 10 tysięcy funtów. O kolejne 20 tysięcy funtów, pensję piłkarza pomniejszył za karę sam Manchester United. Nieobecność Cantony kosztowała „Czerwone Diabły” utratę tytułu Mistrza Anglii na rzecz Blackburn Rovers. Występek Cantony zyskał ogólnoświatowy rozgłos i piłkarz musiał nieustannie mierzyć się z przejawami dezaprobaty dla swojego zachowania, przez co nosił się nawet z zamiarem przedwczesnego zakończenia kariery. Menadżer MU Alex Ferguson przekonał jednak Francuza do pozostania w klubie.

Po powrocie na boisko z zawieszenia, Cantona strzelił w 30 ligowych meczach 14 bramek, dzięki czemu Manchester United odzyskał Mistrzostwo Anglii. W sezonie 1996/1997, Ferguson powierzył Cantonie opaskę kapitana zespołu. Uskrzydlony tym faktem, Eric poprowadził „Czerwone Diabły” do kolejnego mistrzowskiego tytułu. Po zakończeniu sezonu 1996/1997, 30-letni Eric Cantona oświadczył, że przechodzi na piłkarską emeryturę.

W czasie pięciu burzliwych lat na Old Trafford, Cantona wywalczył z Manchesterem United aż 4 Mistrzostwa Anglii. Wystąpił łącznie w Premier League w 144 meczach, w których strzelił na zespołu „Czerwonych Diabłów” 64 bramki. W sumie, we wszystkich rozgrywkach E. Cantona wystąpił w koszulce MU 185 razy i zdobył 82 gole.

3. Kariera reprezentacyjna

Eric Cantona zadebiutował w reprezentacji Francji w sierpniu 1987 roku, kiedy „Trójkolorowych” prowadził Henri Michel. Po tym jak Cantona obraził selekcjonera w jednym z telewizyjnych wywiadów, został dyscyplinarnie i na czas nieokreślony – odsunięty od reprezentacji.

Po zwolnieniu Henri’ego Michela, nowy szkoleniowiec kadry narodowej – Michel Platini, regularnie powoływał Cantonę na zgrupowania i mecze reprezentacyjne. Po słabym występie na EURO 1992, Platini zrezygnował z posady, a dwa lata później jego los podzielił zastępujący go Gerard Houllier, który nie wywalczył z Francją awansu na Mistrzostwa Świata w USA (2014).

Wiele wskazywało na to, że pod wodzą Aime Jacquet – Cantona będzie święcił tryumfy w reprezentacji. Został nawet mianowany jej kapitanem, jednak po skandalicznym incydencie z 1995 roku (słynny cios kung-fu wymierzony kibicowi Crystal Palace) – Eric Cantona nigdy już nie zagrał w ekipie narodowej, ponieważ w międzyczasie doszło do przebudowy składu reprezentacji Francji. W drużynie narodowej wystąpił w 45 spotkaniach, w których strzelił łącznie 20 bramek.

Po latach Cantona przyznał, że gdyby miał wówczas szansę powrotu do reprezentacji „Trójkolorowych”, to przedłużyłby swoją karierę do Mistrzostw Świata w 1998 roku, jakie odbywały się we Francji. Frustracja i rozgoryczenie Cantony, spowodowane brakiem ponownego powołania do kadry – ciągnęły się latami. W jednym z wywiadów przyznał nawet, że podczas EURO 2004 oraz Mundialu 2006 – kibicował reprezentacji Anglii…

4. Eric Cantona – prywatnie

Matka Erica była krawcową i pielęgniarką, natomiast ojciec zajmował się malarstwem. Cantona ma dwóch braci, z których młodszy – Joel także jest piłkarzem.

W 1987 roku Eric Cantona ożenił się z Isabelle Ferrer, z którą piłkarz ma dwójkę dzieci. Małżeństwo zakończyło się rozwodem w 2003 roku. Kolejną wybranką serca Erica została aktorka Rachide Brakni, którą poślubił w 2007 roku. Para doczekała się także dwójki dzieci.

5. Eric Cantona – ciekawostki

Niechlubny wyczyn Cantony związany z kopnięciem kibica w stylu kung-fu okazał się na tyle głośny, że zajął 12. miejsce w ankiecie zorganizowanej w 2002 roku przez Channel 4 na „100 najważniejszych momentów w sporcie”.

W uznaniu sportowej klasy i boiskowych dokonań piłkarza, kibice stworzyli na jego cześć „pieśń chwalebną” pt. „Ooh! Aah! Cantona”, którą fani śpiewali zawsze, gdy ich bohater strzelił bramkę.

Cantona ma także za sobą karierę filmową. W roku 1997 zagrał u boku Cate Blanchett w produkcji kinowej Elizabeth, a później m. in. w filmie Looking for Eric (2009) czy w westernie The Salvation (2014).

W 2010 roku zadebiutował z kolei w sztuce teatralnej wyreżyserowanej przez swoją żonę, pt. Face au Paradis. W styczniu 2020 roku wcielił się w postać króla w teledysku Liama Gallaghera – Once.

Cantona był główna twarzą w reklamie Nike pt. „Good vs Evil”, przedstawiająca rywalizację „piłkarskich gladiatorów” i Erica z charakterystycznym zadartym pionowo kołnierzykiem.

Bezpośrednio po zakończeniu kariery w Manchester United, Cantona zaangażował się w grę w beach soccer’a, a później w trenowanie reprezentacji Francji w piłce plażowej, w której występował też jego brat Joel. Podczas Mistrzostw Świata, jakie rozgrywane były w Rio de Janeiro w 2005 roku – wywalczył z reprezentacją narodową „Trójkolorowych” złoty medal!