Pele jest najsłynniejszym brazylijskim piłkarzem. Zasłynął także jako działacz sportowy, komentator sportowy i polityk. Na jego cześć nagrano film „Narodziny legendy”, gdyż jest powszechnie uważany za najlepszego piłkarza wszech czasów.
Data i miejsce urodzenia: 23.10.1940 (Tres Coracoes)
Data i miejsce śmierci: piłkarz nadal żyje
Pozycja na boisku: Środkowy napastnik
Narodowość: Brazylia
Wzrost: 173 cm
Spis treści
1. Największe osiągnięcia Pele
- jako jedyny w historii zdobył 3-krotny tytuł Mistrza Świata w Piłce Nożnej: 1958 (Szwecja), 1962 (Chile), 1970 (Meksyk)
- Najlepszy piłkarz wszech czasów według plebiscytu FIFA 2000
- Najlepszy piłkarz wszech czasów według France Football 1999
- Rekord księgi Guinnessa pod względem zdobytych bramek: 1281 w 1363 meczach
- 2-krotny zdobywca Pucharu Interkontynentalnego: 1962 i 1963
- 2-krotny zdobywca Copa Libertadores (Klubowy Puchar Ameryki Południowej): 1962 i 1963
- zdobywca Superpucharu Interkontynentalnego (zwycięzca Pucharu z Europy vs Ameryki Południowej): 1968
- 10-krotny zdobywca Mistrzostwa Brazylii (Campeonato Paulista – mistrzostwa stanu Sao Paulo): 1958, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1973
- 6-krotny mistrz Campeonato Brasileiro Serie A (najwyższa klasa rozgrywkowa w Brazylii): 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1968
- Wicemistrz Copa America (najważniejszy turniej Południowej Ameryki, rozgrywany co 4 lata w ramach CONMEBOL): 1959
- 11-krotny król strzelców Campeonato Paulista
- Zdobywca Złotej Piłki za Najlepszego Piłkarza MŚ w 1970
2. Pele – biografia
2.1. Lata młodzieńcze
Prawdziwe imię i nazwisko Pele to Edison Arantes do Nascimento. Pseudonim „Pele” nadano mu w czasach szkolnych na cześć jego ulubionego gracza — bramkarza drużyny Vasco da Gama o przydomku Bile.
Urodził się 23 października 1940 roku w brazylijskim mieście Tres Coracoes. Jest synem znanego piłkarza krajowej drużyny Fluminense — Joao Ramosa do Nascimento — znanego również jako Dondinho. Ojciec Pele grał jako środkowy napastnik, ale kontuzja pokrzyżowała mu piłkarską karierę. Pele dorastał w biedzie. Dorabiał jako pucybut oraz jako pracownik herbaciarni.
Jego talent piłkarski został zauważony przez Waldemara de Brito — byłego reprezentanta Brazylii — który zatrudnił Pelego w drużynie Santos FC. Młody Pele wyróżniał się błyskotliwym dryblingiem, nietypowymi podaniami oraz mocnym i dokładnym strzałem. Mimo niewielkiego wzrostu (173 cm) dobrze grał również głową. Po roku gry w juniorach, został włączony do drużyny seniorskiej, w której zadebiutował w wieku 15 lat. Jak się potem okazało, Santosowi FC oddał serce, występując w nim przez 18 lat.
W 1962 i 1963 roku zdobył z Santosem Puchar Interkontynentalny oraz Copa Libertadores.
2.2. Debiut w reprezentacji
Pierwszy mecz w reprezentacji Brazylii rozegrał 7 lipca 1957. Miał wtedy zaledwie 16 lat i 9 miesięcy. Brazylia przegrała z Argentyną 1:2, a jedyną bramkę dla Canarinhos strzelił właśnie Pele, zostając najmłodszym zawodnikiem, który strzelił bramkę dla reprezentacji własnego kraju.
2.3. Sukcesy na Mistrzostwach Świata
W 1958 roku, mimo swego młodego wieku, zadebiutował na Mistrzostwach Świata, dzięki czemu stał się najmłodszym zawodnikiem, jaki kiedykolwiek wystąpił w turnieju tej rangi.
Jego gra podczas mundialu wprawiła w zachwyt znawców, komentatorów i kibiców piłkarskich. Strzelił 6 goli i w dużej mierze dzięki niemu Brazylia sięgnęła po tytuł mistrzowski. Finał z gospodarzem MŚ 1958 Szwecja – Brazylia zakończył się wysokim wynikiem 2:5, a Pele strzelił 2 piękne bramki w 55′ (1:3) i 89′ (2:5):
Na kolejnych MŚ w 1962 roku (gospodarzem było Chile), Brazylia pokonała w finale Czechosłowację 3:1. Różnica klas obu zespołów była wyraźna:
Turniej Mistrzostw Świata w 1966 roku, rozgrywany w Anglii, był dla Pele nieudany. Brazylia nie wyszła nawet z grupy, ustępując pola Portugalii i Węgrom. W 1970 roku Brazylia wróciła na szczyt i Pele, jako jedyny piłkarz na świecie, zdobył z reprezentacją trzeci złoty medal. Miał wówczas 29 lat. Jego rekord mógł wyrównać Garrincha, który grał w 1958, 1962 i 1966 razem z Pele, ale zabrakło go na mundialu 1970.
W finale Brazylia pokonała Włochy aż 4:1, przy czym Pele zdobył pierwszą bramkę już w 18′. Te zmagania możemy już podziwiać w kolorze:
2.4. Koniec kariery
„Sukces nie jest dziełem przypadku. To ciężka praca, wytrwałość, nauka, poświęcenie i przede wszystkim miłość do tego, co robisz lub czego się uczysz.” /Pele/
Pele postanowił zakończyć karierę w 1974 roku, a jego pożegnalny mecz oglądały tłumy (przypuszczalnie ponad 200.000 ludzi).
Pele jest na drugim miejscu wszech czasów pod względem ilości strzelonych bramek z rzutów wolnych:
Po pewnym czasie postanowił jednak wrócić do piłki nożnej, grając w latach 1975-1977 dla drużyny New York Cosmos (USA). Mimo 36 lat, potrafił popisać się takim golem z przewrotki w meczu (1977 rok):
Ostatni oficjalny mecz Pele miał miejsce 1 października 1977 roku. Był to mecz pomiędzy dwoma brazylijskimi zespołami, w których Pele spędził większość kariery klubowej — Santos FC i New York Cosmos. W każdej z drużyn rozegrał po jednej połowie.
2.5. Dyrektor, komentator i minister sportu
Po zakończeniu przygody z piłką nożną był dyrektorem sportowym piłkarskiej drużyny Santosu. Udzielał się również jako komentator sportowy. W 1995 został wybrany na ministra sportu Brazylii oraz Ambasadora Dobrej Woli UNESCO. Funkcję ministra pełnił do 1998 roku.
W 1999 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski uznał go najlepszym sportowcem XX wieku. W 2006 roku został wybrany do rozlosowania grup Mistrzostw Świata w Niemczech.
2.6. Filmy, w których wystąpił Pele
Pele wystąpił, jako jeden z aktorów, w kilku filmach:
- Os Trombadinhas(1979)
- Ucieczka do zwycięstwa(1981) – z tego filmu jest znany
- A Minor Miracle(1983)
- Hotshot(1987)
- Narodziny legendy(2016) – film w całości mu poświęcony, w którym zagrał mężczyznę w hotelowym lobby
3. Osiągnięcia reprezentacyjne
3.1. Debiut i występy
Pele rozegrał dla reprezentacji Brazylii 91 meczy, w których strzelił 77 bramek.
Reprezentacyjny debiut nastąpił 7 lipca 1957 roku, podczas meczu Brazylia – Argentyna, a jego ostatni występ w narodowych barwach to potyczka z Jugosławią dnia 18 lipca 1971 roku. Z reprezentacją Brazylii odniósł 66 zwycięstw, 14 razy remisował, a 11 razy poniósł porażkę. Brazylijczyk wpisywał się na listę strzelców w 51 meczach. 7-krotnie zdobył hat-trick.
Pele brał udział w 4 edycjach Mistrzostw Świata, w latach 1958-1970 (w Szwecji, Anglii, Chile oraz Meksyku). Tylko raz brał udział w Copa America, zdobywając koronę króla strzelców po zdobyciu 8 goli w 6 spotkaniach. Pele grał również w 23 meczach reprezentacji, uznanych za nieoficjalne, strzelając w nich 18 goli.
3.2. Pele – rekordy
Dzięki 12 golom zdobytym w Mistrzostwach Świata Pele znajduje się na 5. miejscu na liście najskuteczniejszych strzelców tego turnieju. Jest również jedynym piłkarzem, który z reprezentacją swojego kraju sięgał trzykrotnie po Mistrzostwo Świata.
W 1363 oficjalnych meczach strzelił 1281 bramek (statystyki różnią się w zależności od źródła).
4. Osiągnięcia klubowe
Pele przez większość swojej 18-letniej kariery grał w brazylijskim klubie Santos FC.
W barwach tego klubu zadebiutował 7 września 1956 roku, strzelając jednego z goli w wygranym 7-1 meczu z Corinthians, a jego ostatni występ w Santosie to zwycięstwo nad Ponte Preta (2-0) 2 października 1974 roku.
Z Santosem FC zdobył m.in. Copa Libertadores (2 razy) oraz Mistrzostwo Brazylii (10 razy). W latach 1975-1977 grał w zespole New York Cosmos, z którym zdobył Mistrzostwo ligi północnoamerykańskiej.
5. Pelé – żony i rodzina
Sukces w piłce Pele przypłacił słabymi relacjami rodzinnymi.
21 lutego 1966 roku Pele poślubił pierwszą żonę — Rosemeri dos Reis Cholby, z którą ma troje dzieci: córki Kelly Cristinę i Jennifer oraz syna Edsona. Edinho spędził kilka lat w więzieniu i na odwyku narkotykowym. W 1978 Pele rozwiódł się.
W kwietniu 1994 roku wziął ślub z drugą żoną — psycholożką i śpiewaczką gospel Assirią Lemos Seixas, która urodziła w 1996 roku bliźniaki (Joshua i Celeste). W 2008 roku rozwiódł się po raz drugi. Pele miał również 2 nieślubne córki: Flavię Christinę (z dziennikarką Lenity Kurtz) oraz Sandrę Reginę (1968), do której nie przyznawał się przez 28 lat. Dopiero testy DNA wykazały jego ojcostwo w 1996 roku.
„Gdy pewnego dnia umrę, będę szczęśliwy, bo starałem się z całych sił. Mój sport pozwolił mi tak wiele dokonać, bo to najbardziej popularny sport na świecie.” /Pele/
Zobacz też:
